Het was groot nieuws. In twee make-up producten van de keten Claire’s is na onderzoek asbest aangetroffen. Deze producten zijn uit de schappen gehaald en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) hebben aangekondigd een uitgebreider onderzoek te doen naar make-up producten waarin talk is verwerkt.
Zeer schrijnend is dat de make-up van Claire’s vooral gebruikt wordt door jonge kinderen en zij dus een gezondheidsrisico lopen bij het gebruik van de make-up waarin de kankerverwekkende stof asbest is aangetroffen.
Maar hoe kan het nou dat er asbest wordt aangetroffen in make-up terwijl asbest al jaren verboden is?
Sinds 1 juli 1993 geldt er in Nederland een totaalverbod op asbesthoudende producten. Dit betekent dat particulieren en bedrijven asbest niet mogen (her)gebruiken, bewaren, verkopen, importeren, weggeven, opnieuw toepassen en/of bewerken. Vanaf 2005 geldt dit verbod in de gehele Europese Unie. Dit verbod is ingesteld, omdat asbestvezels levensgevaarlijk kunnen zijn als deze worden ingeademd. De asbestvezels kunnen mesothelioom, asbestose en longkanker veroorzaken. Drie verschrikkelijke ziekten.
Er bestaat op dit moment echter nog geen wereldwijd verbod op asbest. Zo mag er bijvoorbeeld in China nog steeds asbest verwerkt worden in (gebruikers)producten. En laten we nou juist uit dat land zoveel goederen importeren.
Je zou kunnen verwachten dat de producten die geïmporteerd worden, aan de grens gecontroleerd worden op asbest. Dit is echter niet het geval. De ervaring leert dat de NVWA en de Inspectie ILT deze controle overlaten aan de ondernemingen die de producten importeren. Volgens de NVWA is het de verantwoordelijkheid van het bedrijf om veilige producten op de markt te brengen en consumenten te waarschuwen als dat nodig is Een gevalletje ‘slager die zijn eigen vlees keurt’.
De NVWA en de Inspectie Leefomgeving en Transport ILT komen vaak pas in actie als er een signaal van buiten komt waaruit blijkt dat er iets verkeerd is met een product. In dit geval kwam het signaal in december vanuit Amerika, waar Sean Fitzgerald, directeur van het Scientific Analytical Institute in Greensboro North Carolina, ontdekte dat er asbestvezels aanwezig waren in make-up producten van Claire’s. De NVWA was op de hoogte van de resultaten van dit onderzoek, maar ondernam niet direct actie. Pas nadat David de Vreede, de technisch adviseur van het Comité, samen met EenVandaag druk heeft uitgeoefend door er een item over te maken, werd er overgegaan tot nader onderzoek.
Het mag duidelijk zijn dat het niet aan de ondernemingen zelf overgelaten kan worden om hun producten op veiligheid te controleren. De aanwezigheid van asbestvezels in make-up producten bewijst dit. Maar denk ook aan de Eurogrit-affaire.
Het is dan ook aan de overheid om strenger en preventief te controleren op de aanwezigheid van asbest in producten. Alleen op die manier kan de volksgezondheid, en vooral die van de jonge kinderen, gewaarborgd worden.